Het gezin waarin je geboren wordt, vormt je basis van waaruit je opgroeit en het leven gaat ervaren. Sterker nog, als jong kind is het leven binnen het gezin de enige ‘wereld’ die je op dat moment kent. Je gezin van herkomst, en alles wat daarin gebeurt, is daarmee het meest invloedrijke systeem waardoor je gevormd wordt. Én waarvan je het geleerde meeneemt je volwassen leven in.
Je gezin van herkomst bepaalt dus mede met welke normen en waarden je opgroeit, hoe je relaties aangaat en hoe je omgaat met vreugdevolle én lastige momenten. Wanneer je daarnaast ook nog eens (voor een kind) heftige gebeurtenissen meemaakt, of een ouder hebt die op bepaalde vlakken er niet voldoende voor je kan zijn, dan neem je ook dit mee in je volwassen leven.
Hoe je je tot dit web van relaties en gebeurtenissen verhoudt, kan ongemerkt flink wat invloed hebben op de relaties in je huidige leven: op de omgang met andere mensen zoals je partner, eventuele eigen kinderen, vrienden, collega’s en klanten. Maar ook op hoe je je verhoudt tot bijvoorbeeld stress.
Wanneer je merkt dat je vastloopt in het leven (bijvoorbeeld bij stress, burn-out klachten of somberheidsklachten) kan het dus lonen om de invloed van de relatie tussen jou en je vader, moeder en eventuele andere familieleden op jouw eigen leven te onderzoeken.
In verbinding met jezelf
Hoewel de naam anders doet vermoeden, gaat een familieopstelling eigenlijk niet over je familie of gezin. In de essentie gaat een opstelling over de relatie die je hebt met jezelf in het hier en nu. Alhoewel sommige mensen het interessant vinden om in het verleden te gaan graven (om zo een verklaring te vinden voor waarom je geworden bent tot de persoon die je vandaag bent) is dit niet het hoofddoel van een opstelling.
Een opstelling draait volledig om jou. De gezinsleden die worden opgesteld, zijn als het ware afspiegelingen van het beeld dat jij hebt van de relaties die je tot nu toe met deze gezinsleden hebt. Dit maakt een opstelling ook zo krachtig: je ziet letterlijk voor je ogen ontstaan hoe je je tot de ander verhoudt. De emoties die hierbij komen kijken, komen op deze manier ook sneller naar de oppervlakte.
Wanneer een familieopstelling doen?
Een familieopstelling kan zinvol zijn wanneer je op een diepere laag wil onderzoeken waar bepaalde gedragspatronen vandaan komen. Ook kan een familieopstelling helpen bij het stukje ‘voelen’ binnen de uitspraak die veel mensen doen die bezig zijn (geweest) met hun mentale gezondheid of persoonlijke ontwikkeling: ‘Ik snap het wel, maar ik voel het niet’. Een familieopstelling kan je dichter naar dat gevoel brengen, waardoor puzzelstukjes soms ineens op hun plaats kunnen vallen. Een nieuwsgierige, open houding richting je gevoelens is hierbij uiteraard wel aan te raden.
2 ‘resultaten’* van een familieopstelling
(Heel) kortgezegd kan een familieopstelling op twee manieren bijdragen aan een waardevol leven:
- Accepteren wat niet te veranderen is. Een familieopstelling helpt om bij die gevoelens te komen die veel mensen voor een lange tijd hebben weggestopt. Gemis, verdriet en pijn kunnen in een opstelling (voor het eerst) echt doorvoeld worden. Daarmee kan het een katalysator zijn voor het beter kunnen voelen en daarmee verwerken van emoties. Klinkt misschien niet echt leuk, maar juist door dit pad te bewandelen groei je als mens, en zul je je uiteindelijk krachtiger en meer compleet voelen. Els van Steijn (de schrijfster van het inmiddels beroemde Fontein-boek) noemt dit ‘het aannemen van de package deal’: iets of iemand helemaal kunnen aannemen zoals het is, inclusief alle vrolijk- en narigheden. Uiteraard is dit een proces dat voor iedereen anders is, en daarmee ook voor iedereen verschilt in heftigheid en duur.
- Veranderen wat niet te accepteren is. Wanneer het je lukt om de situatie (stukje bij beetje) aan te nemen zoals het is, ontstaat er ruimte voor verandering en daarmee voor groei. Ruimte om je verantwoordelijkheid te pakken en waardevolle acties te ondernemen, die passen bij hoe jij je leven graag wil inrichten. In de ideale situatie komt de motivatie voor deze acties dan niet meer vanuit trauma, maar vanuit je eigen, persoonlijke waarden.
*’Resultaten’ is hier bewust tussen aanhalingstekens gezet. Simpelweg omdat een familieopstelling betrekking heeft op hoe je je leven ervaart – en je leven gaat na een opstelling natuurlijk gewoon door :-). Daarmee is er niet echt een ‘eindpunt’ waar een familieopstelling toe leidt. Uitdagende, onvoorziene en lastige situaties zullen ongetwijfeld op je pad blijven komen. Daar zal geen enkele vorm van coaching of therapie verandering in kunnen brengen.
Wat wél zo is, is dat een familieopstelling ongetwijfeld jouw blik op de wereld kan veranderen. Vanuit die nieuwe blik, die vaak gepaard gaat met meer daadkracht en compassie, lukt het beter om op veerkrachtige wijze in het leven te staan en waardevolle keuzes te maken.
Familieopstelling boeken in Gouda
Ik verzorg 1-op-1 familieopstellingen in Gouda. Ben je hierin geïnteresseerd, kijk dan eens op de pagina Familieopstellingen voor meer informatie en om jouw persoonlijke familieopstelling te boeken.