Voel jij je wel eens een speelbal van je gedachten en gevoelens? Wil je je eigenlijk relaxed en optimistisch voelen, maar staat in jouw hoofd Radio Negativo FM te schallen op standje bouwradio?
Grote kans dat je op zo’n moment bent vastgehaakt.
Wat dit met een paars nijlpaard te maken heeft? Daar kom je zo achter. Eerst het volgende:
Wtf is vasthaken?
Binnen de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) verwijst ‘vasthaken’ naar het concept waarbij je dermate geïdentificeerd bent met een gedachte, emotie, gevoel of herinnering, dat dit ervoor zorgt dat je de verbinding met de realiteit verliest. Je gelooft dat de gedachte, emotie of herinnering die je hebt, waar is. En dit manifesteert zich vervolgens in je gedrag.
Bijvoorbeeld: Samenvallen met de gedachte ‘ik ben geen leuk mens’ leidt er bijvoorbeeld toe dat je dingen doet die je eigenlijk helemaal niet wil doen, zoals uitvallen tegen je partner of je de hele dag chagrijnig voelen.
Wanneer je bent vastgehaakt, dan houdt dit je ook weg van de zaken in het leven die eigenlijk heel belangrijk voor je zijn. Laten we opnieuw de gedachte ‘ik ben geen leuk mens’ als voorbeeld nemen. Als je wordt vastgehaakt door deze gedachte, wordt solliciteren naar een nieuwe baan erg lastig. En ook al wil je graag nieuwe dingen uitproberen in het leven, iets remt je af om het ook daadwerkelijk te gaan doen. Oftewel: de gedachte weerhoudt je ervan om waardevolle actie te ondernemen.
Het resultaat: een negatieve loop waarin de gedachte bevestigd wordt: ‘Zie je nou wel, ik ben inderdaad geen leuk mens’!
Niet echt de motivatie waar je naar op zoek bent als je positiever in het leven wil staan.
Gedachten onder controle houden
Misschien is je eerste gedachte nu wel: ‘Maar dan verander ik toch gewoon mijn gedachten, emoties of gevoelens?’. Nee, bespaar jezelf de moeite. Gedachten, emoties en al die andere fijne producten uit je binnenwereld laten zich niet onder controle houden.
Testje doen? Laten we een klassieker nemen – daar komt ie – Denk nu NIET aan een paars nijlpaard.
En? Gelukt? Hoeveel energie kost het je om dat nijlpaard uit je gedachten te blijven weren?
Nog eentje doen?
Als je nu leest ‘Carglass repareert…’. Kun je dan NIET in gedachten het tweede deel van deze jingle zingen? Tsja, daar zit je nu dus de rest van de dag mee in je hoofd. Sorry daarvoor.
Loshaken
Het antwoord op ‘hoe haak je jezelf dan weer los van zo’n gedachte?’ zit ‘m dus niet in het controleren van je gedachten. Als je die controle daadwerkelijk had gehad, dan bestond al die nare shit die nu in je hoofd rondspookt niet. Het ligt dus niet aan jou dat je negatief denkt. Het gebeurt automatisch.
Je kan er daarentegen wél iets aan doen. En dat ‘doen’ zit ‘m paradoxaal genoeg vooral in het niet-doen. Het antwoord om los te haken van gedachten die je onrustig, angstig of somber maken, is het opgeven van de strijd tegen de gedachte. Op die manier houd je aandacht over om te besteden aan zaken waar je daadwerkelijk energie in wil stoppen.
Hoe meer je het concept van vasthaken-loshaken begrijpt en hoe meer je hiermee oefent, hoe meer je groeit in je zelfbewustzijn. Daarmee zul je ook steeds makkelijker de nare gevoelens kunnen toelaten die bij dit soort gedachten horen.
Misschien lijkt dit nu echt een belachelijk idee voor je. Als je nu denkt: ‘Huh, moet ik de gedachte dan maar gewoon toelaten en me waardeloos gaan zitten voelen?’ dan heb je het – voor een deel – bij het juiste eind. Maar je hoeft je zeker niet om je oren te laten slaan door een kritische innerlijke stem. En hoe dát dan weer precies zit, leg ik uit in een volgende blog.
Coaching bij negatieve gedachten
Je kunt een fantastisch mooi leven leiden met negatieve gedachten. Je kunt je droom verwezenlijken met angst. En je kunt die dingen gaan doen die je altijd al wilde doen, zélfs als jouw Radio Negativo toetert dat je een waardeloos mens bent.
Je hebt geen idee hoe sterk je bent.
Keertje ervaren? Ik nodig je graag uit voor een gratis kennismakingswandeling, waarbij we samen onderzoeken wat de stappen zijn die je kunt zetten richting een vrijer, meer ontspannen en waardevol leven.